BakerDAO: Giao thức vay stablecoin phi tập trung đa tài sản thế chấp

BakerDAO là gì

Các bạn thân mến, hãy tưởng tượng đồng đô la Mỹ, nhân dân tệ mà chúng ta thường dùng đều do ngân hàng quốc gia phát hành, giá trị tương đối ổn định. Nhưng trong thế giới blockchain, chúng ta mong muốn có một loại “đô la số” phi tập trung, không bị kiểm soát bởi bất kỳ tổ chức đơn lẻ nào. BakerDAO (tên dự án viết tắt: BKR) chính là một dự án như vậy, nó giống như một “ngân hàng số”, nhưng ngân hàng này không do cá nhân hay công ty nào vận hành, mà được vận hành tự động bởi một bộ hợp đồng thông minh (Hợp đồng thông minh: một đoạn mã tự động thực thi, lưu trữ trên blockchain, khi điều kiện được đáp ứng sẽ tự động chạy mà không cần bên thứ ba can thiệp).

Chức năng cốt lõi của nó là cho phép mọi người thế chấp tài sản mã hóa của mình (ví dụ như BNB, BUSD, ETH, BTC...) để vay một loại stablecoin số gọi là BAI. Bạn có thể hiểu BAI như “đô la số” trên blockchain, mục tiêu của nó là luôn giữ giá trị neo 1:1 với đô la Mỹ. Còn BKR là “quyền biểu quyết cổ đông” của “ngân hàng số” này, người nắm giữ nó có thể tham gia quyết định hướng phát triển của hệ thống.

Nói đơn giản, nếu bạn có một số tiền mã hóa nhưng không muốn bán đi, đồng thời lại cần một khoản tiền ổn định, bạn có thể thế chấp tiền mã hóa cho BakerDAO rồi vay stablecoin BAI để sử dụng. Toàn bộ quá trình đều được thực hiện tự động qua hợp đồng thông minh trên blockchain, rất minh bạch và phi tập trung.

Tầm nhìn dự án và giá trị cốt lõi

Tầm nhìn của BakerDAO là trở thành động cơ tài chính phi tập trung (DeFi) trên Binance Smart Chain (BSC), giống như MakerDAO rất thành công trên Ethereum. Họ muốn tận dụng ưu thế tốc độ cao, phí giao dịch thấp của BSC để cung cấp cho người dùng một nền tảng vay stablecoin tiện lợi hơn, chi phí thấp hơn.

Vấn đề cốt lõi mà họ muốn giải quyết là cung cấp một loại stablecoin BAI phi tập trung, không thiên vị, có tài sản thế chấp. Loại stablecoin này giúp mọi người chống lại lạm phát, mang lại tự do kinh tế và cho phép bất kỳ ai ở bất kỳ đâu trên thế giới đều có thể sử dụng. So với các dự án cùng loại, BakerDAO đặc biệt nhấn mạnh mô hình kinh tế tối ưu hóa trên BSC, nhằm đảm bảo sự ổn định và thanh khoản của BAI và BKR, cuối cùng xây dựng một hệ sinh thái BAI đa chuỗi thịnh vượng.

Đặc điểm kỹ thuật

BakerDAO vận hành trên Binance Smart Chain (BSC), một blockchain nổi tiếng với tốc độ giao dịch nhanh và phí thấp. Công nghệ cốt lõi của nó là hệ thống vay stablecoin phi tập trung đa tài sản thế chấp. Để đảm bảo giá trị stablecoin BAI luôn neo chặt 1 đô la Mỹ, BakerDAO thiết kế một cơ chế tinh vi, giống như một “hệ thống cân bằng” phức tạp, chủ yếu gồm:

• Thế chấp vượt mức: Nghĩa là giá trị BAI bạn vay luôn thấp hơn giá trị tài sản mã hóa bạn thế chấp. Ví dụ, bạn thế chấp 150 đô la tiền mã hóa, có thể chỉ vay được 100 đô la BAI, như vậy có một lớp đệm an toàn.
• Module thanh lý: Nếu giá trị tài sản thế chấp của bạn giảm xuống gần bằng giá trị BAI đã vay, hệ thống sẽ tự động kích hoạt thanh lý, bán một phần tài sản thế chấp để trả BAI, bảo vệ sức khỏe hệ thống.
• Pool ổn định BAI, pool thanh lý BAI, pool mua lại BAI: Đây là các cơ chế khác nhau để duy trì sự ổn định giá trị BAI và thanh khoản hệ thống khi thị trường biến động.

Toàn bộ hệ thống là phi lưu ký (Phi lưu ký: tài sản của người dùng do chính họ kiểm soát, không lưu trữ trên nền tảng bên thứ ba), hoàn toàn phi tập trung, mọi thao tác đều được thực hiện tự động qua hợp đồng thông minh, không ai có thể tùy ý sử dụng tài sản thế chấp hoặc phát hành BAI của bạn.

Kinh tế học token

BAI (Stablecoin)

• Công dụng token: BAI là stablecoin phi tập trung do hệ thống BakerDAO phát hành, mục tiêu neo 1:1 với đô la Mỹ. Nó có thể dùng để phòng ngừa rủi ro thị trường giảm, giống như nắm giữ USDT và các stablecoin khác. Bạn cũng có thể stake BAI trong BakerDAO để chia sẻ lợi nhuận hệ thống và tham gia đào BKR. Tất nhiên, BAI cũng có thể đổi sang các tài sản số khác bất cứ lúc nào.
• Cơ chế phát hành: Được tạo ra bằng cách thế chấp các loại tài sản mã hóa (như BNB, BUSD, ETH, BTC).

BKR (Token quản trị)

• Ký hiệu token: BKR
• Chuỗi phát hành: Binance Smart Chain (BSC), thuộc chuẩn token BEP-20.
• Tổng cung: Tổng phát hành là 1 triệu BKR.
• Lượng lưu thông: Theo dữ liệu CoinMarketCap, lượng lưu thông tự báo là 0 BKR, nhưng BscScan cho thấy có 7644 holder và có vốn hóa trên chuỗi, điều này có thể nghĩa là thực tế lưu thông khác với số liệu tự báo. Tài liệu khác cho biết lượng lưu thông là 1 triệu BKR.
• Công dụng token: BKR là token quản trị phi tập trung của BakerDAO. Người nắm giữ BKR có thể đề xuất và bỏ phiếu, cùng quyết định các vấn đề quan trọng và hướng phát triển dự án, ví dụ như điều chỉnh phí ổn định vay, tỷ lệ thanh lý, hoặc quyết định hỗ trợ loại tài sản thế chấp mới nào.
• Phân bổ token:
  • Đội ngũ: 17,5%, phát hành dần qua đào thanh khoản.
  • Hệ sinh thái: 10%, dùng hỗ trợ dự án hệ sinh thái và quản trị dự án giai đoạn đầu.
  • Nhà đầu tư sớm: 2,5%.
  • Đào thanh khoản: 70%, phân phối công bằng cho người tham gia, khuyến khích nhiều người nhận BKR và tham gia quản trị.
• Chia sẻ lợi nhuận: Người nắm giữ BKR có thể chia sẻ 40% tổng thu nhập hệ thống, nguồn thu này đến từ phí ổn định vay, thu nhập thanh lý và phí đổi BAI trong pool ổn định.
• Cơ chế đào: Đào BKR nhằm khuyến khích người tham gia hệ thống, gồm nhiều hình thức như đào LBAI, đào SBAI, đào thanh khoản BKR và đào thanh khoản BAI.

Đội ngũ, quản trị và nguồn vốn

Đội ngũ BakerDAO gồm các thành viên đóng góp từ nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm các nhà phát triển nội bộ của Quỹ BakerDAO, đối tác bên ngoài và các cá nhân, tổ chức khác. Họ chịu trách nhiệm nghiên cứu rủi ro tài chính và soạn thảo đề xuất cho việc đưa tài sản thế chấp mới cũng như quản lý tài sản thế chấp hiện có.

Cơ chế quản trị dự án là phi tập trung, nghĩa là không do một đội ngũ tập trung quyết định, mà do cộng đồng nắm giữ token BKR cùng quản lý. Người nắm giữ BKR quản lý giao thức thông qua “bỏ phiếu thực thi” và “bỏ phiếu quản trị”, kiểm soát rủi ro tài chính của BAI để đảm bảo sự ổn định, minh bạch và hiệu quả. Mục tiêu cuối cùng là để DAO (DAO: tổ chức tự trị phi tập trung, do cộng đồng cùng quản lý và ra quyết định) hoàn toàn kiểm soát dự án.

Nguồn vốn của dự án chủ yếu gồm phí ổn định vay, thu nhập thanh lý và phí đổi BAI trong pool ổn định. Trong đó 40% thu nhập hệ thống sẽ chia cho người nắm giữ BKR, phần còn lại dùng duy trì sự ổn định và phát triển hệ thống.

Lộ trình phát triển

Dưới đây là một số mốc và sự kiện quan trọng được lên kế hoạch trong whitepaper giai đoạn đầu của BakerDAO, lưu ý đây là kế hoạch lịch sử, không phải kế hoạch hiện tại hoặc tương lai:

Các mốc quan trọng lịch sử (Kế hoạch 2021-2022)

• 16/6/2021: Giao thức tạo stablecoin BAI ra mắt.
• 18/6/2021: Đào thanh khoản BKR ra mắt.
• 18/7/2021: Hỗ trợ giao thức đổi stablecoin.
• 28/7/2021: Token BKR bắt đầu quản trị BakerDAO.
• 18/8/2021: Hỗ trợ giao thức vay phi tập trung.
• 1/9/2021: Nâng cấp hệ thống thanh lý BakerDAO.
• Tháng 9/2021 (phiên bản V0.9): Ra mắt tối ưu hóa module thanh lý, pool thanh lý BAI, pool ổn định BAI, pool DAO và đào thanh khoản.
• 18/10/2021: Hỗ trợ giao thức sàn giao dịch phi tập trung.
• Quý 4/2021: Tối ưu hóa và phát triển phiên bản tiếp theo.
• 1/1/2022: Hỗ trợ tài sản NFT tạo BAI.
• Quý 1/2022 (phiên bản V1.0): Ra mắt kho mở và kế hoạch mua lại.
• 1/4/2022: Nâng cao hiệu suất sử dụng tài sản thế chấp qua mô hình tái thế chấp.
• Quý 2/2022: Ra mắt nền tảng tổng hợp.
• 1/7/2022: Hỗ trợ tài sản vật lý tạo BAI.
• 1/10/2022: Áp dụng hệ thống lãi suất BAI, nâng cao hiệu suất sử dụng thu nhập hệ thống BakerDAO.

Lưu ý, do hiện tại đã là năm 2025, lộ trình trên đều là kế hoạch lịch sử. Để biết tiến độ mới nhất của dự án, cần tham khảo thông báo chính thức hoặc nhật ký phát triển mới nhất.

Nhắc nhở rủi ro thường gặp

Đầu tư vào bất kỳ dự án blockchain nào đều tiềm ẩn rủi ro, BakerDAO cũng không ngoại lệ. Dưới đây là một số nhắc nhở rủi ro thường gặp:

• Rủi ro kỹ thuật và bảo mật: Cốt lõi của dự án là hợp đồng thông minh, nếu hợp đồng thông minh có lỗ hổng có thể gây mất tài sản. Dù dự án tuyên bố mọi quy trình dựa trên hợp đồng thông minh, nhưng BscScan hiển thị “chưa nộp báo cáo kiểm toán hợp đồng”, nghĩa là hợp đồng thông minh có thể chưa được kiểm toán đầy đủ bởi tổ chức chuyên nghiệp bên thứ ba, tiềm ẩn rủi ro.
• Rủi ro kinh tế:
  • Rủi ro BAI mất neo: Dù có nhiều cơ chế duy trì neo giá BAI với đô la Mỹ, nhưng khi thị trường biến động cực đoan, stablecoin vẫn có thể tạm thời hoặc vĩnh viễn mất neo.
  • Rủi ro thanh lý tài sản thế chấp: Nếu giá tài sản mã hóa bạn thế chấp giảm mạnh, có thể bị thanh lý, dẫn đến mất một phần tài sản thế chấp.
  • Rủi ro biến động giá BKR: BKR là token quản trị, giá của nó bị ảnh hưởng bởi cung cầu thị trường, tiến độ dự án, tâm lý thị trường tiền mã hóa... nên biến động lớn.
• Rủi ro tuân thủ và vận hành: Chính sách quản lý tiền mã hóa toàn cầu vẫn thay đổi liên tục, chính sách tương lai có thể ảnh hưởng đến vận hành dự án. Ngoài ra, hiệu quả quản trị phi tập trung và mức độ tham gia cộng đồng cũng ảnh hưởng đến sự phát triển lâu dài của dự án.
• Vấn đề lịch sử: Dự án giai đoạn đầu (tháng 6/2021) từng gặp vấn đề do biến động thị trường, dẫn đến thanh lý tài sản thế chấp, BAI mất ổn định và giá BKR giảm. Dù đội ngũ cho biết đã khắc phục bằng phương án nâng cấp, nhưng kinh nghiệm lịch sử vẫn cần cảnh giác.

Hãy luôn nhớ: Thông tin trên chỉ để tham khảo, không phải khuyến nghị đầu tư. Trước khi quyết định đầu tư, hãy tự nghiên cứu kỹ lưỡng và đánh giá rủi ro.

Danh sách xác minh

• Địa chỉ hợp đồng trên block explorer: Địa chỉ hợp đồng token BKR (BEP-20) là
  0x6636f7b89f64202208f608deffa71293eef7b466
  . Bạn có thể xem dữ liệu on-chain như số lượng holder, lịch sử giao dịch... trên BscScan.
• Hoạt động GitHub: Tìm kiếm lần này không thấy kho GitHub hoặc thông tin hoạt động của BakerDAO.
• Trang web chính thức: Theo thông tin whitepaper, trang web chính thức là
  https://www.bakerfi.com/
  .
• Whitepaper: Đã phát hành phiên bản BakerDAO Whitepaper V1.0.
• Báo cáo kiểm toán: Theo thông tin BscScan, hiện chưa nộp báo cáo kiểm toán hợp đồng. Điều này rất quan trọng khi đánh giá độ an toàn của dự án.

Tóm tắt dự án

BakerDAO là giao thức vay stablecoin phi tập trung vận hành trên Binance Smart Chain (BSC), mục tiêu cốt lõi là phát hành stablecoin phi tập trung BAI và giữ neo 1:1 với đô la Mỹ. Nó cho phép người dùng thế chấp nhiều loại tài sản mã hóa để vay BAI, và được quản trị bởi cộng đồng nắm giữ token BKR. Dự án học hỏi kinh nghiệm thành công của MakerDAO, đồng thời tối ưu hóa cho đặc điểm của BSC, nhằm cung cấp giải pháp DeFi hiệu quả, chi phí thấp.

Kinh tế học token của dự án xoay quanh sự ổn định của BAI và chức năng quản trị của BKR, người nắm giữ BKR vừa có quyền biểu quyết vừa được chia sẻ lợi nhuận hệ thống. Dù dự án từng gặp một số thách thức giai đoạn đầu và đã đưa ra phương án nâng cấp, nhưng lộ trình lịch sử đã là kế hoạch từ nhiều năm trước.

Khi đánh giá BakerDAO, cần chú ý đến độ an toàn của hợp đồng thông minh (hiện BscScan hiển thị chưa nộp báo cáo kiểm toán), hiệu quả neo giá lâu dài của stablecoin BAI, cũng như thực tế vận hành quản trị cộng đồng. Là một dự án phi tập trung, thành công của nó phụ thuộc lớn vào kỹ thuật, mức độ tham gia cộng đồng và sự chấp nhận của thị trường.

Nhấn mạnh lại, nội dung trên chỉ là tổng hợp và giới thiệu thông tin về dự án BakerDAO, không phải khuyến nghị đầu tư. Thị trường blockchain và tiền mã hóa rủi ro rất cao, hãy luôn tự nghiên cứu kỹ lưỡng và đánh giá rủi ro trước khi quyết định.