Các tổ chức đang chiếm lĩnh thị trường tiền mã hóa: Đây là sự kết thúc của phi tập trung hay là khởi đầu cho một chu kỳ mới?

Tác giả: Centreless

Tiêu đề gốc: Liệu thị trường crypto do tổ chức dẫn dắt là sự kết thúc của phi tập trung hay khởi đầu của một kỷ nguyên mới?

Năm 2025, thị trường tiền mã hóa sẽ đón nhận một bước ngoặt mang tính cấu trúc: các nhà đầu tư tổ chức trở thành lực lượng chủ đạo tuyệt đối, trong khi nhà đầu tư nhỏ lẻ lại giảm nhiệt rõ rệt. Aishwary Gupta, Giám đốc Toàn cầu mảng Thanh toán và Tài sản thực tại Polygon Labs, gần đây cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng hiện nay dòng vốn tổ chức chiếm khoảng 95% tổng dòng vốn vào thị trường crypto, tỷ lệ nhà đầu tư nhỏ lẻ chỉ còn 5%-6%, quyền kiểm soát thị trường đã thay đổi đáng kể.

Ông giải thích rằng sự chuyển hướng của các tổ chức không phải do cảm xúc thúc đẩy, mà là kết quả tự nhiên từ sự trưởng thành của hạ tầng. Các ông lớn quản lý tài sản như BlackRock, Apollo, Hamilton Lane đang phân bổ 1%-2% danh mục đầu tư vào tài sản số, đẩy mạnh triển khai thông qua ETF và các sản phẩm token hóa on-chain. Gupta lấy ví dụ về các hợp tác của Polygon, bao gồm việc JPMorgan thử nghiệm giao dịch DeFi dưới sự giám sát của Cơ quan Quản lý Tiền tệ Singapore, dự án trái phiếu token hóa của Ondo, cũng như staking tuân thủ quy định của ngân hàng AMINA, tất cả đều cho thấy blockchain công khai đã có thể đáp ứng các yêu cầu về tuân thủ và kiểm toán của tài chính truyền thống.

Hai động lực lớn thúc đẩy tổ chức tham gia là nhu cầu lợi nhuận và hiệu quả vận hành. Giai đoạn đầu tập trung vào việc thu về lợi nhuận ổn định thông qua trái phiếu token hóa, staking cấp ngân hàng; giai đoạn tiếp theo được thúc đẩy bởi hiệu quả mà blockchain mang lại, như tốc độ thanh toán nhanh hơn, thanh khoản chia sẻ và tài sản có thể lập trình, điều này khiến các tổ chức tài chính lớn thử nghiệm cấu trúc quỹ và mô hình thanh toán on-chain.

Ngược lại, sự rút lui của nhà đầu tư nhỏ lẻ chủ yếu xuất phát từ thua lỗ và mất niềm tin do chu kỳ Meme coin trước đó, nhưng Gupta nhấn mạnh đây không phải là sự rút lui vĩnh viễn, khi các sản phẩm được quản lý chặt chẽ hơn và minh bạch rủi ro hơn xuất hiện, nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ dần quay trở lại.

Trước lo ngại của dư luận rằng sự tham gia của tổ chức sẽ làm suy yếu lý tưởng phi tập trung của crypto, Gupta cho rằng miễn là hạ tầng vẫn mở, sự tham gia của tổ chức không những không làm tập trung hóa blockchain mà còn tăng cường tính hợp pháp cho nó. Ông chỉ ra rằng mạng lưới tài chính tương lai sẽ là một hệ sinh thái hợp nhất, nơi DeFi, NFT, trái phiếu chính phủ, ETF và nhiều loại tài sản khác cùng tồn tại trên một blockchain công khai.

Về việc liệu sự dẫn dắt của tổ chức có kìm hãm đổi mới hay không, ông thừa nhận rằng trong môi trường chú trọng tuân thủ hơn, một số thử nghiệm sẽ bị hạn chế, nhưng về lâu dài, điều này giúp ngành xây dựng con đường đổi mới vững chắc và có khả năng mở rộng hơn, thay vì dựa vào kiểu thử-sai tốc độ cao “phá vỡ quy tắc”.

Nhìn về tương lai, ông cho rằng thanh khoản tổ chức sẽ tiếp tục nâng cao sự ổn định của thị trường, khi hoạt động đầu cơ giảm thì biến động cũng sẽ giảm, token hóa RWA và mạng lưới staking cấp tổ chức sẽ phát triển nhanh chóng. Khả năng tương tác cũng sẽ trở thành yếu tố then chốt, các tổ chức cần hạ tầng cho phép chuyển tài sản liền mạch giữa các blockchain và các lớp tổng hợp.

Gupta nhấn mạnh, sự tham gia của tổ chức không phải là “tiếp quản” crypto của tài chính truyền thống, mà là quá trình cùng nhau xây dựng hạ tầng tài chính mới, crypto đang dần chuyển mình từ tài sản đầu cơ thành công nghệ nền tảng cốt lõi của hệ thống tài chính toàn cầu.