Bitget App
Trade smarter
Kup kryptoRynkiHandelFuturesEarnCentrumWięcej
Biała księga OLA

OLA: Wysokowydajna, priorytetowo traktująca prywatność platforma Layer2 oparta na ZKVM

Biała księga OLA została zainicjowana i opublikowana przez zespół Sin7y Labs w 2022 roku, mając na celu dostarczenie infrastrukturę napędzaną zero-knowledge (ZK) dla blockchaina Ethereum, by sprostać wyzwaniom obecnych platform blockchain w zakresie prywatności i skalowalności.


Tematem przewodnim białej księgi OLA jest jej rola jako „infrastruktury napędzanej zero-knowledge, mającej na celu zwiększenie prywatności i skalowalności blockchaina Ethereum”. Unikalność OLA polega na zaproponowaniu i integracji ZKVM, Ola-Lang i Ola-Compiler, które zapewniają podstawę ochrony prywatności dla aplikacji i wspierają rozwój złożonych, prywatnych inteligentnych kontraktów; znaczenie OLA polega na stworzeniu wydajnego, zorientowanego na prywatność rozwiązania Layer 2, umożliwiającego deweloperom tworzenie nowych zdecentralizowanych aplikacji, które łączą przejrzystość z poufnością.


Pierwotnym celem OLA było stworzenie wydajnego, priorytetowo traktującego prywatność rozwiązania Layer 2, by rozwiązać liczne problemy z prywatnością obecnych platform blockchain. Kluczowa teza białej księgi OLA brzmi: poprzez połączenie ZKVM, Ola-Lang i Ola-Compiler, OLA umożliwia programowalną prywatność i skalowalność na blockchainie Ethereum, wspierając niezawodne i prywatne działanie zdecentralizowanych aplikacji.

Zainteresowani badacze mogą zapoznać się z oryginalną białą księgą OLA. Link do białej księgi OLA: https://docs.olacity.com/White-Paper_2.pdf

Podsumowanie białej księgi OLA

Autor: Jeff Kelvin
Ostatnia aktualizacja: 2025-12-11 00:37
Poniżej znajduje się podsumowanie białej księgi OLA, aby pomóc Ci szybko poznać białą księgę OLA i uzyskać lepsze zrozumienie OLA.

Czym jest OLA

Przyjaciele, wyobraźcie sobie, że podczas codziennych rozmów czy zakupów online wiele informacji jest publicznych i przejrzystych – jakbyście pisali na dużej białej kartce, którą każdy może zobaczyć. W świecie blockchain taka przejrzystość to norma: każda transakcja i każde dane mogą być przeglądane przez wszystkich. To buduje zaufanie, ale odbywa się kosztem prywatności. Projekt OLA to jak „niewidzialny długopis” i „magiczna księga rachunkowa” dla świata blockchain.

W skrócie, OLA to infrastruktura blockchain oparta na technologii Zero-Knowledge Proof (ZKP). Zero-knowledge proof (ZKP) to niezwykła technika kryptograficzna, która pozwala udowodnić prawdziwość pewnego twierdzenia bez ujawniania żadnych szczegółowych informacji. Na przykład możesz udowodnić, że jesteś pełnoletni, nie zdradzając swojego wieku.

Celem OLA jest rozwiązanie problemów prywatności i skalowalności blockchain. Może działać jako warstwa druga (Layer 2) dla publicznych łańcuchów, takich jak Ethereum, pomagając głównej sieci obsłużyć więcej transakcji, obniżyć opłaty i jednocześnie chronić prywatność danych użytkowników. Ponadto OLA dąży do bycia „warstwą zwiększającą zyski”, integrując ekosystem Bitcoina, aby BTC – „cyfrowe złoto” – było bardziej aktywne, nie tylko jako środek przechowywania wartości, ale także uczestniczyło w większej liczbie aplikacji i aktywności przynoszących zyski.

Główne komponenty to:

  • ZKVM (ZK Virtual Machine): Możesz to sobie wyobrazić jako specjalny „komputer prywatności”, na którym wszystkie uruchamiane programy automatycznie zyskują ochronę prywatności.
  • Ola-Lang i Ola-Compiler: To „język programowania” i „kompilator” zaprojektowane specjalnie dla deweloperów przez projekt OLA, umożliwiające łatwe pisanie i wdrażanie inteligentnych kontraktów (Smart Contract) z funkcjami prywatności. Inteligentne kontrakty to automatycznie wykonywane umowy na blockchainie, które realizują się po spełnieniu określonych warunków.

OLA wprowadziła także dwa kluczowe produkty: Onis i Massive. Onis to „most międzyłańcuchowy”, który dzięki technologii zero-knowledge proof umożliwia bezpieczną i bez zaufania wymianę aktywów i danych między Bitcoinem a innymi blockchainami. Massive to „mobilna sieć weryfikacji zero-knowledge proof”, pozwalająca zwykłym użytkownikom uczestniczyć w weryfikacji sieci przez telefon i zdobywać nagrody.

Wizja projektu i propozycja wartości

Wizją projektu OLA jest stworzenie świata blockchain, który chroni prywatność i działa wydajnie.

Chce rozwiązać kluczowe problemy, takie jak:

  • Niedostateczna prywatność blockchain: Obecnie większość blockchainów jest publiczna i przejrzysta, a wszystkie informacje o transakcjach są jawne, co w wielu przypadkach biznesowych i prywatnych jest nieakceptowalne. OLA dzięki zero-knowledge proof pozwala użytkownikom wybiórczo ukrywać szczegóły transakcji i chronić własność danych.
  • Wyzwania skalowalności: Publiczne łańcuchy, takie jak Ethereum, wraz ze wzrostem liczby użytkowników stają się wolniejsze i droższe. OLA jako rozwiązanie warstwy drugiej ma na celu zwiększenie przepustowości transakcji i płynność aplikacji blockchain.
  • Uwolnienie potencjału ekosystemu Bitcoina: Bitcoin to największa kryptowaluta pod względem kapitalizacji, ale jego zastosowania są ograniczone. OLA chce, dzięki technologii międzyłańcuchowej, wprowadzić wartość Bitcoina do szerszego świata DeFi i Web3, dając posiadaczom BTC więcej możliwości zysku.

W porównaniu z podobnymi projektami, OLA wyróżnia się:

  • Pełnofunkcyjny, przyjazny ZKVM: Oferuje wysoce zoptymalizowaną, przyjazną dla zero-knowledge proof maszynę wirtualną, czyniąc obliczenia prywatne bardziej wydajnymi.
  • Przyjazny dla deweloperów: Niestandardowy język Ola-lang ma składnię podobną do Rust, co ułatwia szybkie wdrożenie deweloperom Web2, a także wspiera Solidity dla deweloperów Web3.
  • Prywatność opcjonalna: Użytkownicy mogą decydować, czy ujawniać informacje o transakcji, zamiast wymuszać pełną jawność lub pełną prywatność.
  • Głęboka integracja z ekosystemem Bitcoina: Dzięki produktom takim jak Onis i Massive, projekt wydobywa potencjał Bitcoina, oferując unikalne usługi zwiększania zysków i weryfikacji międzyłańcuchowej.

Cechy techniczne

Technicznym rdzeniem projektu OLA jest głębokie zastosowanie zero-knowledge proof (ZKP) i innowacyjna architektura.

  • Stos technologiczny

    • Zero-knowledge proof (ZKP): To fundament realizacji prywatności i skalowalności przez OLA. Pozwala weryfikować poprawność obliczeń bez ujawniania danych źródłowych.
    • ZKVM (ZK Virtual Machine): OlaVM to maszyna wirtualna zaprojektowana specjalnie dla zero-knowledge proof, która wydajnie wykonuje inteligentne kontrakty i generuje odpowiednie dowody, zapewniając prywatność i weryfikowalność transakcji.
    • Ola-Lang i Ola-Compiler: Ola-Lang to niestandardowy język programowania inteligentnych kontraktów o składni podobnej do popularnego Rust, ułatwiający deweloperom pisanie bezpiecznych i prywatnych kontraktów. Ola-Compiler kompiluje ten kod do instrukcji wykonywanych na OlaVM.
  • Architektura techniczna

    OLA jest platformą warstwy drugiej (Layer 2), co oznacza, że działa na istniejących publicznych łańcuchach (np. Ethereum), obsługuje dużą liczbę transakcji i przekazuje końcowe wyniki do głównego łańcucha w celu rozliczenia, odciążając go. Teoretycznie, jeśli publiczny łańcuch obsługuje wdrażanie kontraktów weryfikacyjnych, OLA może być jego rozwiązaniem warstwy drugiej.

    OlaOS to „system operacyjny” sieci OLA, odpowiedzialny za przetwarzanie transakcji, przechowywanie danych i pakowanie transakcji w bloki. Dla zapewnienia integralności blockchain, OlaOS rygorystycznie weryfikuje każdy nowy blok.

  • Mechanizm konsensusu

    Jako rozwiązanie warstwy drugiej, OLA początkowo nie wymaga własnego, niezależnego mechanizmu konsensusu do osiągania konsensusu blokowego, ponieważ polega na bezpieczeństwie bazowego łańcucha. Jednak w celu dalszej decentralizacji OLA planuje w przyszłości stworzyć własny algorytm konsensusu do wyboru i zarządzania „kolejkowaczami (Sequencer)” i „dowodzącymi (Prover)” w swojej sieci. Kolejkowacze zbierają i sortują transakcje, a dowodzący generują zero-knowledge proof.

    Warto zauważyć, że niektóre źródła podają, iż projekt OLA działa w oparciu o mechanizm konsensusu Proof of Work (PoW) dla zapewnienia uczciwego udziału, gdzie „górnicy” uczestniczą poprzez obliczanie zero-knowledge proof. Można to rozumieć tak, że generowanie dowodów wymaga zasobów obliczeniowych, co przypomina „kopanie” PoW, ale głównym celem jest udowodnienie poprawności obliczeń, a nie tradycyjne potwierdzanie bloków L1.

  • Kontrakty systemowe

    OLA zawiera także szereg kontraktów systemowych o specjalnych uprawnieniach, odpowiedzialnych za obsługę kluczowej logiki sieci, takich jak:

    • KnownCodeStorage: Przechowuje hashe wdrożonych kontraktów do weryfikacji kodu.
    • AccountCodeStorage: Łączy adresy kontraktów z odpowiadającymi im hashami kodu.
    • NonceHolder: Zarządza nonce transakcji kont, zapobiegając atakom powtórzeniowym.
    • DefaultAccount: Zapewnia użytkownikom doświadczenie podobne do zewnętrznych kont Ethereum (EOA).

Tokenomia

Projekt OLA wyemituje własny natywny token o symbolu OLA.

  • Podstawowe informacje o tokenie

    • Symbol tokena: OLA
    • Łańcuch emisji: Jako natywny token będzie emitowany w sieci OLA.
    • Całkowita podaż/mechanizm emisji: Według danych Coinbase maksymalna i całkowita podaż tokenów OLA wynosi 2,1 miliarda.
    • Inflacja/spalanie: Obecnie brak szczegółowych informacji o mechanizmach inflacji lub spalania.
    • Obecna i przyszła płynność: Obecnie token OLA nie jest szeroko dostępny, a Coinbase pokazuje podaż w obiegu jako 0. Projekt jest w fazie testnetu i planuje w przyszłości uruchomić natywny token.
  • Zastosowanie tokena

    Token OLA pełni wiele ról w ekosystemie i jest kluczowy dla działania sieci oraz motywowania uczestników:

    • Staking i bezpieczeństwo sieci: Posiadacze tokenów mogą stakować OLA, by wspierać bezpieczeństwo sieci, szczególnie w sieci weryfikacji Massive ZKP. Stakerzy otrzymują nagrody za udział w konsensusie i weryfikacji.
    • Zarządzanie (Governance): Posiadacze OLA mają prawo uczestniczyć w zdecentralizowanym zarządzaniu, głosować nad aktualizacjami protokołu, zmianami systemu i przyszłymi propozycjami, współdecydując o kierunku rozwoju projektu.
    • Opłaty transakcyjne (Gas Fees): Token OLA będzie używany do opłacania transakcji i kosztów operacyjnych w sieci, w tym wykonywania inteligentnych kontraktów, transakcji międzyłańcuchowych przez Onis oraz innych zdecentralizowanych usług.
    • Zachęty i nagrody: Użytkownicy Massive, operatorzy węzłów i deweloperzy otrzymają nagrody w OLA za wkład w bezpieczeństwo sieci, utrzymanie infrastruktury i weryfikację transakcji. Obejmuje to weryfikację danych, udział jako wyzwania BitVM lub wykonywanie zadań DAS (Data Availability Sampling).
    • Interakcje międzyłańcuchowe: W ramach strategii multi-chain OLA token ułatwia bezproblemową wymianę między Bitcoinem a innymi sieciami blockchain przez lekki klient Onis, wspierając mosty bez zaufania, DeFi i projekty NFT.
  • Dystrybucja i odblokowanie tokenów

    Projekt OLA uruchomił program lojalnościowy społeczności (OVP) dla aktywnych uczestników sieci Massive i planuje przeprowadzić snapshot dystrybucji tokenów na podstawie punktów zdobytych w sezonie drugim, co będzie podstawą przyszłej alokacji tokenów OLA.

Zespół, zarządzanie i finansowanie

  • Członkowie kluczowi i cechy zespołu

    Projekt OLA został stworzony, inkubowany i rozwijany przez Sin7y Labs. Sin7y Labs powstało w 2021 roku i koncentruje się na badaniach i rozwoju kryptografii zero-knowledge oraz algorytmów ZK. Ich dział R&D liczy ponad dziesięciu badaczy kryptografii z renomowanych uczelni i opublikował ponad 50 artykułów naukowych w czasopismach chińskich i angielskich, co świadczy o głębokiej wiedzy technicznej w dziedzinie kryptografii.

  • Mechanizm zarządzania

    Projekt OLA planuje wdrożyć zdecentralizowany model zarządzania. Oznacza to, że posiadacze tokenów OLA będą mieli prawo głosu i udziału w kluczowych decyzjach dotyczących projektu, takich jak aktualizacje protokołu, zmiany parametrów systemu czy propozycje rozwoju. Celem jest zapewnienie społeczności wpływu na rozwój projektu oraz zwiększenie przejrzystości i sprawiedliwości.

  • Skarbiec i finansowanie

    W zakresie finansowania projekt OLA w lipcu 2023 roku zakończył z sukcesem rundę seed o wartości 3 mln USD. Rundzie przewodziły Web3.com Ventures i Foresight Ventures, a udział wzięły także Token Metrics Ventures, J17 Capital, Skyland Ventures, LD Capital, CatcherVC i inne znane fundusze. Środki te zapewnią wsparcie dla rozwoju i budowy ekosystemu projektu.

Mapa drogowa

Od momentu powstania projekt OLA przeszedł kilka ważnych etapów i ma jasno określone plany na przyszłość:

  • Ważne wydarzenia historyczne

    • 2021: Powstanie Sin7y Labs, inkubatora projektu OLA.
    • 2022: Projekt początkowo wystartował jako OlaVM, później zmienił nazwę na OLA.
    • Marzec 2023: Uruchomienie programu lojalnościowego społeczności OVP (OlaVM Points), mającego na celu motywowanie i nagradzanie aktywnych członków społeczności.
    • 3 lipca 2023: Zakończenie rundy seed o wartości 3 mln USD, prowadzonej przez Web3.com Ventures i Foresight Ventures.
    • 1 sierpnia 2024: Zespół OLA ogłosił, że 8 sierpnia przeprowadzi snapshot dystrybucji tokenów dla sezonu drugiego mobilnej sieci weryfikacji zero-knowledge proof Massive, określając kwalifikacje i ilość tokenów OLA na podstawie punktów.
    • Obecnie: Projekt jest w fazie testnetu.
  • Ważne plany i kamienie milowe na przyszłość

    • Wdrożenie natywnego tokena: Wraz z postępem testnetu OLA planuje oficjalnie uruchomić swój natywny token.
    • Zdecentralizowany mechanizm konsensusu: W celu dalszego zwiększenia decentralizacji platformy OLA planuje stworzyć własny algorytm konsensusu do wyboru i zarządzania kolejkowaczami i dowodzącymi w sieci.
    • Udoskonalenie funkcji prywatności: Trzecia wersja whitepaper ujawni więcej szczegółów dotyczących implementacji prywatności, planowana jest po wydaniu testnetu.

Ostrzeżenie o ryzyku

Inwestowanie w jakikolwiek projekt blockchain wiąże się z ryzykiem, OLA nie jest wyjątkiem. Przed udziałem należy dokładnie zapoznać się i ocenić następujące potencjalne ryzyka:

  • Ryzyka techniczne i bezpieczeństwa

    • Złożoność technologii zero-knowledge proof: ZKP to zaawansowana i złożona technologia kryptograficzna, trudna do wdrożenia i audytu. Każda luka techniczna może prowadzić do problemów z bezpieczeństwem.
    • Ryzyko inteligentnych kontraktów: Inteligentne kontrakty w ekosystemie OLA mogą zawierać błędy lub luki, co może prowadzić do utraty środków lub niestabilności systemu.
    • Wrodzone ryzyka rozwiązań Layer 2: Jako Layer 2, bezpieczeństwo częściowo zależy od bazowego łańcucha. Layer 2 może także napotkać ryzyka centralizacji (np. kolejkowacze) lub bezpieczeństwa mostów.
    • Nieznane ryzyka nowych technologii: Każda nowa technologia może mieć nieodkryte wyzwania i problemy, które mogą wpłynąć na długoterminową stabilność i wydajność projektu.
  • Ryzyka ekonomiczne

    • Wahania ceny tokena: Rynek kryptowalut jest bardzo zmienny, a cena tokena OLA może podlegać wpływom nastrojów rynkowych, makroekonomii, regulacji i rozwoju projektu, co oznacza możliwość dużych wzrostów lub spadków.
    • Ryzyko konkurencji: Branża blockchain jest bardzo konkurencyjna, istnieje wiele projektów skupionych na prywatności, skalowalności i ekosystemie Bitcoina. Niepewne jest, czy OLA zdobędzie udział w rynku.
    • Ryzyko płynności: Jeśli wolumen obrotu tokenem OLA będzie niewielki, może to prowadzić do niskiej płynności i trudności w kupnie/sprzedaży tokena.
    • Efektywność mechanizmów motywacyjnych: Skuteczność mechanizmów motywacyjnych (np. nagrody za staking, weryfikację) w przyciąganiu i utrzymaniu uczestników jest kluczowa dla zdrowia ekosystemu.
  • Ryzyka regulacyjne i operacyjne

    • Niepewność regulacyjna: Regulacje dotyczące kryptowalut i projektów blockchain na świecie stale się zmieniają, a przyszłe zmiany mogą wpłynąć na działalność projektu OLA i legalność tokena.
    • Ryzyko wykonawcze zespołu: Sukces projektu zależy w dużej mierze od zdolności wykonawczych, technicznych i operacyjnych zespołu. Jeśli zespół nie dostarczy produktu zgodnie z planem lub nie poradzi sobie z wyzwaniami, projekt może być zagrożony.
    • Ryzyko centralizacji: Mimo dążenia do zdecentralizowanego zarządzania, na wczesnym etapie zespół może mieć znaczną kontrolę. Tempo i skuteczność decentralizacji są niepewne.

Pamiętaj, powyższe informacje służą wyłącznie celom informacyjnym i nie stanowią porady inwestycyjnej. Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji inwestycyjnej przeprowadź własne, niezależne badania i ocenę ryzyka.

Lista weryfikacyjna

Podczas dogłębnego poznawania projektu blockchain, poniżej znajdziesz kluczowe informacje, które możesz samodzielnie sprawdzić i zweryfikować:

  • Adres kontraktu w eksploratorze bloków: Ponieważ natywny token OLA nie został jeszcze uruchomiony, nie ma adresu kontraktu w mainnecie. Po uruchomieniu tokena koniecznie uzyskaj i zweryfikuj adres kontraktu przez oficjalne kanały, by uniknąć ryzyka fałszywych tokenów.
  • Aktywność na GitHub: Możesz odwiedzić repozytorium Sin7y Labs na GitHub, sprawdzić Ola-lang (
    https://github.com/Sin7Y/ola-lang
    ) i OlaVM whitepaper (
    https://github.com/Sin7Y/olavm-whitepaper-v2
    ), by ocenić częstotliwość aktualizacji kodu, historię commitów i wkład społeczności, co odzwierciedla aktywność i przejrzystość rozwoju projektu.
  • Oficjalna strona i dokumentacja: Sprawdź oficjalną stronę OLA i dokumentację GitBook (np.
    https://docs.olazk.com/
    ), by uzyskać najbardziej autorytatywne i aktualne informacje o projekcie, szczegóły techniczne i roadmapę.
  • Aktywność społeczności: Śledź aktywność OLA na Twitterze (X), Discordzie, Telegramie i innych platformach społecznościowych, by być na bieżąco z dyskusjami, interakcjami deweloperów i ogłoszeniami projektu.
  • Raporty z audytów: Jeśli projekt opublikował audyty bezpieczeństwa inteligentnych kontraktów lub kluczowego kodu przez strony trzecie, koniecznie je przeczytaj, by poznać poziom bezpieczeństwa i potencjalne ryzyka.

Podsumowanie projektu

OLA to ambitna infrastruktura blockchain, która dzięki technologii zero-knowledge proof (ZKP) wnosi do świata blockchain bardzo potrzebną ochronę prywatności i większą skalowalność. Ma być nie tylko rozwiązaniem warstwy drugiej dla Ethereum i innych publicznych łańcuchów, zwiększającym wydajność i obniżającym koszty, ale także innowacyjnie integruje ekosystem Bitcoina, umożliwiając aktywację aktywów BTC w szerszych zdecentralizowanych aplikacjach przez produkty takie jak Onis i Massive, oferując użytkownikom nowe możliwości zysku.

Kluczowe technologie projektu to niestandardowa ZKVM i przyjazny dla deweloperów język Ola-Lang, co pokazuje głębokie doświadczenie zespołu w kryptografii i technologii blockchain. Sin7y Labs jako zespół deweloperski ma doświadczonych badaczy kryptografii i zdobył 3 mln USD finansowania seed, co zapewnia środki na rozwój projektu.

Jednak jako nowy projekt OLA stoi przed wyzwaniami, takimi jak złożoność technologiczna, konkurencja rynkowa, niepewność regulacyjna i brak szerokiej płynności tokena. Mimo planów wdrożenia zdecentralizowanego zarządzania, proces decentralizacji i wdrożenie przyszłego mechanizmu konsensusu wymagają czasu na weryfikację.

Podsumowując, OLA prezentuje unikalną perspektywę i kompetencje techniczne w rozwiązywaniu problemów prywatności i skalowalności blockchain, zwłaszcza w integracji ekosystemu Bitcoina. Jednak jak każdy nowy projekt blockchain, wiąże się z nieodłącznym ryzykiem. Wszystkim zainteresowanym OLA zaleca się zachowanie obiektywizmu, przeprowadzenie własnych, niezależnych badań i śledzenie oficjalnych aktualizacji oraz aktywności społeczności. Pamiętaj, że ten tekst ma charakter edukacyjny i nie stanowi porady inwestycyjnej.

Więcej szczegółów użytkownicy powinni zbadać samodzielnie.

Zastrzeżenie: Powyższe interpretacje są osobistymi opiniami autora. Samodzielnie zweryfikuj poprawność wszystkich informacji. Interpretacje te nie odzwierciedlają poglądów platformy i nie mają charakteru porad inwestycyjnych. Więcej szczegółowych informacji na temat projektu można znaleźć w jego białej księdze.

Co sądzisz o projekcie OLA?

DobryZłe
TakNie